Πέμπτη 12 Νοεμβρίου 2015

Η ομιλία του Σωτήρη Ντούρου στο πλαίσιο του Έργου LADDER για την ευαισθητοποίηση των πολιτών για θέματα ανάπτυξης



Αγαπητοί συνεργάτες του Έργου LADDER,

Αγαπητές φίλες και φίλοι φιλοξενούμενοι του ΕΟΕΣ.
Πολίτες από τις γειτονιές της Ευρώπης, καλωσορίσατε στην Αθήνα, σε μια από τις ιστορικότερες γειτονιές της Ευρώπης. Την έδρα του Ευρωπαϊκού Ομίλου Εδαφικής Συνεργασίας «ΕΟΕΣ ΑΜΦΙΚΤΥΟΝΙΑ» .

Ο ΕΟΕΣ ΑΜΦΙΚΤΥΟΝΙΑ είναι ένα δίκτυο τοπικών φορέων, κυρίως, από την περιοχή της Μεσογείου αλλά και με τάσεις διεύρυνσης στην περιοχή των Βαλκανίων, της Ανατολικής και λοιπής Ευρώπης. Ως γεωγραφικός χώρος έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τις προαναφερθείσες περιοχές: κοινωνικά, πολιτιστικά, ιστορικά και τόσο ο δικός του στόχος όσο και των επιμέρους μελών του είναι η αλληλεπίδραση των περιοχών και η συνάντηση των πολιτών μεταξύ τους στον δρόμο που οδηγεί στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Η κοινωνική συνοχή, το βάθεμα της Δημοκρατίας, η συμμετοχή των πολιτών εκεί που διαμορφώνονται οι αποφάσεις, πέρα και μακριά από φυλετικές, εθνοτικές, πολιτικές, θρησκευτικές και λοιπές προκαταλήψεις θα οικοδομήσει την ευρωπαϊκή συνείδηση την μια Ιθαγένεια. Περισσότερα για τον ΕΟΕΣ ΑΜΦΙΚΤΥΟΝΙΑ, τον ρόλο του, τις θέσεις του, τις προτάσεις του  θα έχουμε την ευκαιρία να σας παρουσιάσουμε την τρίτη ημέρα της εκπαίδευσής σας, όπως έχει προβλεφθεί από το πρόγραμμα.

Ευχαριστούμε την επικεφαλής του Έργου, ALDA και όλους τους εταίρους που με πρωτοβουλία τους υλοποιείται η τρίτη από τις ευρωπαϊκές εκπαιδεύσεις των εταίρων στην Ελλάδα, την χώρα στην οποία όχι μόνο γεννήθηκε η Δημοκρατία αλλά και τη χώρα που έσπειρε τον καρπό της Ευρωπαϊκής Ιδέας (Ιωάννης Καποδίστριας από το 1818 στο συνέδριο του Άαχεν) για τη μετεξέλιξή της στην πιο υγιή της μορφή που θα μπορούσαμε να τη συναντήσουμε, απορρίπτοντας ταυτόχρονα την αλλοτρίωση που έχει υποστεί σήμερα.

Η Δημοκρατία είναι το λίκνο της άυλης και υλικής Ανάπτυξης και το οχυρό της Περιφερειακής και Τοπικής Αυτοδιοίκησης.  Γνωρίζουμε καλά όλοι μας πως αποτελεί το απαραίτητο εργαλείο για την θέσπιση και τη λειτουργία του πλαισίου των τοπικών αναπτυξιακών πολιτικών. Με την εμπλοκή και της κοινωνίας των πολιτών ως πολύτιμου συνεργάτη, οι φορείς της  αυτοδιοίκησης μπορούν να αναδείξουν τα ισχυρά πλεονεκτήματά τους έναντι των κεντρικών δημόσιων φορέων στην επιτυχημένη εφαρμογή αναπτυξιακών στόχων με άμεση επίδραση στους πολίτες. Η άμεση επαφή με τον πολίτη επιτρέπει τον αφουγκρασμό των αγωνιών και των πραγματικών αναγκών και την χάραξη της σωστής κατεύθυνσης στην οποία κάθε τοπική κοινωνία πρέπει να βαδίσει προσανατολιζόμενη στην ανάπτυξη.

Από την άλλη, βέβαια, δεν απορρίπτουμε τον ρόλο ούτε και την αξία των πρωτοβουλιών που υιοθετούνται σε κεντρικό επίπεδο. Αντίθετα, μέσα από μια σειρά από διαδικασίες, αναδεικνύεται η σημαντική συμβολή της τοπικής αυτοδιοίκησης και στο μοντέλο προδιαγραφής των εθνικών, ευρωπαϊκών και διεθνών βιώσιμων αναπτυξιακών στόχων. Δεν είναι μόνο η παλέτα πάνω στην οποία αποτυπώνονται οι προκλήσεις των κοινωνιών αλλά είναι και ο καταλύτης για τη σύζευξη των πολιτών με τα Όργανα λήψης αποφάσεων και εκτέλεσής τους στα διάφορα επίπεδα, προκειμένου να έχει επιτυχή έκβαση η υλοποίηση ακόμη μεγαλύτερων αναπτυξιακών σχεδίων. Είναι η βάση της πυραμίδας πάνω στην οποία δομούνται και τα χωρικά μοντέλα αναπτυξιακής συνεργασίας, στα οποία καθιστάμεθα εργαλεία ενσάρκωσης των ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών και των εθνικών δεσμεύσεων για την αναπτυξιακή συνεργασία.

Σήμερα, βέβαια, η αναπτυξιακή συνεργασία, όπως και άλλες διαδικασίες, δοκιμάζεται από τις προκλήσεις που βιώνουν η Ευρώπη, τα κράτη και οι τοπικές κοινωνίες. Κι αυτό γιατί στις τοπικές κοινωνίες – κυρίως της νοτίου αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης – έχει αλλάξει η καθημερινότητα και η λειτουργία τους. Η οικονομική κρίση με παρελκόμενα την πολιτισμική και κοινωνική κρίση, τα αδιέξοδα των νέων στην απασχόληση, η φτωχοποίηση μεγάλου μέρους των τοπικών κοινωνιών, τα σύγχρονα μεταναστευτικά κύματα, η μετάλλαξη της ανθρωπογενούς περιβαλλοντικής ποιότητας είναι μερικά από τα παραδείγματα που επιβάλλουν την αναπροσαρμογή της τοπικής αναπτυξιακής ατζέντας. Σε αυτή την μεταλλαγμένη και διαρκώς μεταβαλλόμενη κατάσταση η τοπική αυτοδιοίκηση είναι περισσότερο ευάλωτη από ποτέ. Με ισχνούς οικονομικούς πόρους, με περιορισμένο θεσμικό πλαίσιο, προσπαθεί να επιτελέσει τον ρόλο της και με τις όποιες επιδόσεις της να εξευμενίσει τους πολίτες που έχουν στραφεί εναντίον των πολιτικών. Όχι άδικα. Αλλά ούτε και απολύτως δικαιολογημένα. Κι αυτό μάλλον οφείλεται στο ότι η αυτοδιοίκηση, τα κράτη και η Ευρώπη είχαν οι ίδιοι απομακρυνθεί από τον πολίτη.

Ο ΕΟΕΣ ΑΜΦΙΚΤΥΟΝΙΑ εργαζόταν και εργάζεται πάντα προς την κατεύθυνση της ανάδειξης της σημασίας του πολίτη και των αναγκών του υπό το πρίσμα της άυλης και υλικής ανάπτυξης. Σήμερα αυτό το υποστηρίζει περισσότερο από ποτέ και σε κάθε ευκαιρία. Κι αυτό γιατί αν η κάθε κρίση που βιώνουμε μας αποπροσανατολίσει και μας κάνει να πιστέψουμε πως το πιο σημαντικό όπλο για την αντιμετώπισή της δεν είναι ο ίδιος ο πολίτης, τότε είναι βέβαιο πως θα την έχουμε στέψει βασίλισσα στην μάχη απέναντί της.

Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο και η χρονική συγκυρία που συμμετέχουμε στο έργο LADDER είναι σημαντική. Γιατί με αφορμή το Ευρωπαϊκό Έτος για την Ανάπτυξη και τους Βιώσιμους Αναπτυξιακούς Στόχους που υιοθετήθηκαν από τα κράτη, σε συνδυασμό με τις δράσεις του έργου σε τοπικό επίπεδο σε 27 διαφορετικές χώρες, θα επιδιώξουμε να βοηθήσουμε τον πολίτη να προσεγγίσει τον ρόλο της αναπτυξιακής συνεργασίας, να εκπαιδευτεί και να συμμετέχει σε αυτήν. Οι Δήμοι-μέλη μας, οι οποίοι και έχουν ενημερωθεί για το έργο, για την παρουσία σας εδώ σήμερα και για τις επόμενες εθνικές και τοπικές δράσεις έχουν εκφράσει το ενδιαφέρον να εμπλακούν ενεργά. Το ίδιοι και οι φορείς της κοινωνίας των πολιτών που έχουμε προσεγγίσει.

Σας εύχομαι εκ’ μέρους όλων των Δήμων – μελών του ΕΟΕΣ καλή επιτυχία στην εκπαίδευσή σας αυτό το τριήμερο στην Αθήνα, να απολαύσετε την επίσκεψη και ξενάγησή σας στην Ακρόπολη που με χαρά σας προσφέρουμε ως φορέας αύριο και θα χαρούμε να μαθαίνουμε τα νέα σας από την υλοποίηση των τοπικών δράσεων στις πόλεις και στις χώρες σας και να ανταλλάσουμε πληροφορίες και απόψεις για το πώς μπορούμε από κοινού να φανούμε πιο χρήσιμοι ο καθένας στους πολίτες.
Θα τα ξαναπούμε της Παρασκευή με περισσότερη χρονική άνεση και εμβάθυνση.